აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს ინიციატივით დიმიტრი ჯაიანის სახელობის დარბაზში აფხაზური ლიტერატურის ფუძემდებლის, აფხაზეთის სახალხო პოეტის დიმიტრი გულიას 145 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო საღამო გაიმართა.

დიმიტრი გულია იყო მრავალმხრივი მოღვაწე: მან უდიდესი წვლილი შეიტანა აფხაზური კულტურისა და ლიტერატურის განვითარებაში, კ. მაჭავარიანთან ერთად, რუსული გრაფიკის საფუძველზე, შეადგინა აფხაზური ანბანი, ჩამოაყალიბა პირველი აფხაზური თეატრალური დასი, იყო პირველი აფხაზური გაზეთის „აფსნის“ რედაქტორი, 1922-1924 წლებში ივანე ჯავახიშვილის მიწვევით ასწავლიდა აფხაზურ ენას თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში და ა. შ.

დიმიტრი გულიას ამ და სხვა დამსახურებებზე აფხაზი ხალხის ისტორიაში ისაუბრეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა რუსლან აბაშიძემ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ ჯემალ გამახარიამ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრმა როლანდ ნიჟარაძემ და აკადემიკოსმა როინ მეტრეველმა.

აფხაზი პოეტისა და მოღვაწის ცხოვრებისა და შემოქმედების ამსახველი ლექსები და ფრაგმენტები წაიკითხეს მსახიობებმა თამარ ცქვიტინიძემ, გიორგი კაჭახიძემ და ნიკოლოზ ფაიქრიძემ. ქართული და აფხაზური ხალხური სიმღერები შეასრულეს აფხაზეთის სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიურმა ანსამბლმა „აფხაზეთი, კვარტეტმა „აფხაზეთი“, აფხაზეთის კულტურისა და ხელოვნების ცენტრთან არსებულმა ბავშვთა ვოკალურ-ინსტრუმენტალურმა ანსამბლამა „გუმბათი“. დიმიტრი გულიას ლექსები აფხაზურ და ქართულ ენებზე წაიკითხეს აფხაზეთის მესამე საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა ნანა ძიძარიამ და ალექსი ბასარიამ. აფხაზეთის სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიურმა ანსამბლმა „აფხაზეთმა“ წარმოადგინა აფხაზური ხალხური ცეკვა. შემოქმედებითი საღამოს რეჟისორი იყო გიორგი თავაძე. საღამოს მომზადებაში მონაწილეობდნენ სამინისტროს თანამშრომლები: მანონ ბულისკერია, ნატო კორსანტია, კახაბერ ძაძამია, გიორგი ფარცვანია.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის ინიციატივით და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს ორგანიზებით დიმიტრი ჯაიანის სახელობის დარბაზში აფხაზური ლიტერატურის ფუძემდებლის, აფხაზეთის სახალხო პოეტის დიმიტრი გულიას 145 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო საღამო გაიმართა.

საღამოზე სიტყვით გამოვიდნენ და დიმიტრი გულიას მოღვაწეობასა და დამსახურებებზე ისაუბრეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა რუსლან აბაშიძემ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ ჯემალ გამახარიამ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრმა როლანდ ნიჟარაძემ და აკადემიკოსმა როინ მეტრეველმა.

ღონისძიებაში მონაწილეობდნენ აფხაზეთის სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიური ანსამბლი „აფხაზეთი“, კვარტეტი „აფხაზეთი“ და აფხაზეთის კულტურისა და ხელოვნების ცენტრთან არსებული ბავშვთა ვოკალურ-ინსტრუმენტალური ანსამბლი „გუმბათი“.

საღამოზე შესრულდა ქართული და აფხაზური ხალხური სიმღერები და ცეკვები, მსახიობებმა წარმოადგინეს დიმიტრი გულიას ცხოვრების და შემოქმედების ამსახველი ფრაგმენტები და  წაიკითხეს ლექსები მისი შემოქმედებიდან. აფხაზეთის მეორე საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა ასევე აფხაზურ და ქართულ ენებზე დიმიტრი გულიას ლექსები წაიკითხეს.   

დიმიტრი გულიამ  უდიდესი წვლილი შეიტანა აფხაზური კულტურისა და ლიტერატურის განვითარებაში. მან რუსული გრაფიკის საფუძველზე კონსტანტინე მაჭავარიანთან ერთად შეადგინა აფხაზური ანბანი, ჩამოაყალიბა პირველი აფხაზური თეატრალური დასი, იყო პირველი აფხაზური გაზეთის „აფსნის“ რედაქტორი. დიმიტრი გულია ივანე ჯავახიშვილის მიწვევით 1922-1924 წლებში თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში აფხაზურ ენას ასწავლიდა.

2019 წლის 29 ოქტომბერს, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა-დევნილთა სამინისტროში, ადმინისტრაციული უზრუნველყოფის დეპარტამენტის უფროსის ვაკანტურ თანამდებობაზე მოხელეთა შერჩევის მიზნით, სამინისტროს საკონკურსო კომისიის სხდომა გაიმართა.

2019 წლის 29 ოქტომბერს, აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა-დევნილთა სამინისტროში, აფხაზეთის ა/რ ოკუპირებული ტერიტორიიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა-დევნილთა საკუთრებაში/სარგებლობაში გადაცემულ საცხოვრებელ ობიექტებში სარემონტო-აღდგენითი სახის სამუშაოების განმსაზღვრელი კომისიის მორიგი შეხვედრა გაიმართა. შეხვედრაზე, სარემონტო-აღდგენითი სახის სამუშაოების შესყიდვის მიზნით, შექმნილი სატენდერო კომისიის თავმჯდომარემ დავით მიქავამ კომისიის წევრებს მიაწოდა ინფორმაცია ობიექტებზე დასრულებული და მიმდინარე სამუშაოების შესახებ. შეხვედრაზე ასევე დაიგეგმა რეგიონებში ობიექტებზე სარემონტო-აღდგენითი სამუშაოების მიმდინარეობის ადგილზე შესწავლა/გაცნობა.

აფხაზეთის საჯარო სკოლებში, აფხაზური ენის დღისადმი მიძღვნილი კვირეულის ფარგლებში, არაერთი ღონისძიება გაიმართა. მოსწავლეებმა წაიკითხეს აფხაზური ლექსები, ჩანახატები, შეასრულეს მუსიკალური კომპოზიციები. მათ ასევე მოაწყვეს საღამო - „აფხაზურ-ქართული ხელოვნება უძველესი დროიდან დღემდე“, წაიკითხეს საინტერესო რეფერატები - აფხაზეთის მხატვრები და აფხაზეთის მუსიკოსები და ბოლოს კი ყოველივე ამის გარშემო დისკუსია გამართეს.

სკოლების სამუსიკო და ქორეოგრაფიულმა წრეებმა წარმოადგინეს აფხაზური სიმღერები და ცეკვები. მოსწავლეებმა გამოფინეს ნახატები თემაზე - „ჩემი აფხაზეთი“ და აფხაზურ ენაზე შესრულებული კალიგრაფიული ნამუშევრები.

სამიზნე ჯგუფებს წარმოადგენს  აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებული პირები, კერძოდ: ავტორიზებული პროფესიული საგანმანათლებლო დაწესებულებების პროფესიული სტუდენტები; ავტორიზებული უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულებების (ბაკალავრები, მაგისტრანტები) სტუდენტები; ავტორიზებული სამედიცინო/სტომატოლიგიური დაწესებულებების რეზიდენტები.

განმცხადებელს  მოეთხოვება შემდეგი დოკუმენტების წარმოდგენა:

• განცხადება;
• პირადობის დამადასტურებელი მოწმობის ასლი;
• დევნილის მოწმობის ასლი;
• ცნობა სასწავლებლიდან, რომ არის აქტიური სტატუსის მქონე სტუდენტი/რეზიდენტი;
• რეკომენდაცია/დახასიათება სასწავლებლიდან;
• სასწავლო ბარათი (კომისია იხელმძღვანელებს  ბოლო  სემესტრის  მონაცემებით);
• წარმატებულობისა და განსაკუთრებული მიღწევების დამადასტურებელი სათანადო დოკუმენტაციის სერტიფიკატები, სიგელები (არსებობის შემთხვევაში);
• ინვოისი (ცნობა პირის მიერ სასწავლებლისათვის გადასახდელი სწავლის წლიური საფასურის ოდენობის თაობაზე, სადაც მიეთითება განცხადების შემოტანის მომენტისათვის სასწავლებლისთვის დარჩენილი  გადასახდელი  თანხის  ოდენობა).

პროგრამაში შევიდა ცვლილება, მინისტრის ბრძანებით  თანადაფინანსება განისაზღვრა შემდეგნაირად:

1. 500 ლარის ოდენობით- ავტორიზებულ უმაღლეს საგანმანათლებლო დაწესებულების (ბაკალავრები, მაგისტრანტები) სტუდენტებისა და ავტორიზებული სამედიცინო/სტომატოლოგიური დაწესებულებების რეზიდენტების შემთხვევაში (აკადემიური მოსწრება სასწავლებელში ბოლო სემესტრში მიღებული ქულების საშუალო არითმეტიკულის გამოანგარიშებით   80-დან  90%-მდე );
2. 700 ლარის ოდენობით- ავტორიზებულ უმაღლეს საგანმანათლებლო დაწესებულების (ბაკალავრები, მაგისტრანტები) სტუდენტებისა და ავტორიზებული სამედიცინო/სტომატოლოგიური დაწესებულებების რეზიდენტების შემთხვევაში (აკადემიური მოსწრება სასწავლებელში ბოლო სემესტრში მიღებული ქულების საშუალო არითმეტიკულის გამოანგარიშებით   90% და მეტი);
3. 300 ლარის ოდენობით - ავტორიზებული პროფესიული საგანმანათლებლო დაწესებულების პროფესიული სტუდენტების შემთხვევაში.

სრული სასწავლო პერიოდის განმავლობაში (სწავლების ყველა საფეხურის გათვალისწინებით) პროგრამის ფარგლებში ერთი და იგივე პიროვნება ფინანსდება მხოლოდ 2-ჯერ (აღნიშნული მოთხოვნა არ ვრცელდება რეზიდენტურის სტუდენტებზე. რეზიდენტურაში სწავლება ფინანსდება მხოლოდ ერთხელ მიუხედავად იმისა, რომ სტუდენტი პირველად სარგებლობს წარმოდგენილი პროგრამით). ასევე, ერთი და იგივე პიროვნება არ დაფინანსება 2-ჯერ ერთი კალენდარული წლის განმავლობაში.

მოქალაქეთა განცხადებები მიიღება 4 ეტაპად. მეოთხე ეტაპის საბუთების მიღება დაიწყება I ნოემბერს და გაგრძელდება 30 ნოემბრის ჩათვლით.

თითოეულ ეტაპზე, შემოსული განცხადებების განხილვისას, დასაფინანსებლად პრიორიტეტი მიენიჭება უფრო მაღალი შეფასების (აკადემიური მოსწრების ფურცლის მიხედვით) მქონე სტუდენტებს, ხოლო თანაბარი შეფასების შემთხვევაში მათ, ვინც მეტად წარმატებულია, რაც დასტურდება სერთიფიკატების, სიგელებისა და დიპლომების წარდგენით. ინფორმაციისთვის დარეკეთ ნომრებზე:  +995 595 34 33 20; +995  577 09 22 39.

განცხადებების  მიღება ხდება აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროში, მისამართი:  თბილისი, უზნაძის ქ. N 68.

სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამშვიდობო განათლების ცენტრის ორგანიზებით აფხაზური ენის დღესთან და დიმიტრი გულიას დაბადების 145 წლისთავთან დაკავშირებით სამეცნიერო კონფერენცია გაიმართა.

კონფერენციის მონაწილეებს მისასალმებელი სიტყვით აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა რუსლან აბაშიძემ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე თამაზ ხუბუამ და სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელმა, ასოცირებულმა პროფესორმა ნინო თოფურიძემ მიმართეს.

კონფერენციაზე სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამშვიდობო განათლების ცენტრის აფხაზეთის კვლევის მიმართულების ხელმძღვანელმა პროფესორმა თეიმურაზ გვანცელაძემ ისაუბრა დიმიტრი გულიას ბიოგრაფიასა და შემოქმედებაზე. ღონისძიების ფარგლებში წამოდგენილი იყო მწერლის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის ამსახველი საარქივო მასალები, ასევე აფხაზური ენის სახელმძღვანელოები, აფხაზურ-ქართული და ქართულ-აფხაზური ლექსიკონები.

ღონისძიებას აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის წარმომადგენლები და უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები, სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამშვიდობო განათლების ცენტრის მკვლევარები, პროფესორ-მასწავლებლები და სტუდენტები ესწრებოდნენ

საქართველოს ეროვნული მუზეუმისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს თანამშრომლობის შედეგად, ვეკუას სახელობის აფხაზეთის №3 საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა საქართველოს ეროვნული მუზეუმის საგანმანათლებლო პროგრამის „არქეოლოგია ყველასათვის" ფარგლებში მცხეთის, წილკნისა და ძალისის არქეოლოგიური ადგილები მოინახულეს.

ხელოვნების სკოლა „აფხაზეთი №1“-ის თეატრალური დასი „ნიღბები“ მონაწილეობდა ბავშვთა და მოზარდთა თეატრალურ ფესტივალ „მაჩაბელაში“, რომელიც „თეატრი ათონელზე“-ში გაიმართა.

ფესტივალზე ხელოვნების სკოლა „აფხაზეთი №1“-მა აკ. წერეთლის მოთხრობების მიხედვით შექმნილი სპექტაკლი „ბუტიაობა“ წარადგინა.

საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აფხაზური ენა, ქართულთან ერთად, აფხაზეთის ტერიტორიაზე, მეორე სახელმწიფო ენაა. შესაბამისად, საქართველოს ხელისუფლება მის დაცვასა და განვითარებაზე მუდმივად ზრუნავს. აფხაზური ენისა და ლიტერატურის პოპულარიზაციის მიზნით, საქართველოში გამოიცემოდა და გამოიცემა წიგნები აფხაზურ ენაზე, სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტში და აფხაზეთის რამდენიმე საჯარო სკოლაში ისწავლება აფხაზური ენა, აფხაზურ ენაზე ხშირად იკითხება „ვეფხისტაოსანი“ და ა. შ.

აფხაზური ენის დღესთან დაკავშირებით აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის წევრებმა და უმაღლესი საბჭოს დეპუტატებმა თბილისში, გულიას მოედანზე, ცნობილი საზოგადო მოღვაწის, აფხაზური ლიტერატურისა და ისტორიოგრაფიის ფუძემდებლის დიმიტრი გულიას ძეგლი გვირგვინით შეამკეს.

ვულოცავთ დღევანდელ დღეს ყველა იმ ადამიანს, რომლისთვისაც აფხაზური ენა თვითგამოხატვისა და კულტურული თვითმყოფადობის განმსაზღვრელია.

დღეს, ოკუპირებულ აფხაზეთში მიმდინარე რუსიფიკაციის ფონზე, ყოველი ჩვენთაგანის ვალია დავიცვათ კონსტიტუციით გამყარებული, სახელმწიფო სტატუსის მქონე ქართული და აფხაზური ენები. მაშინ, როდესაც აფხაზეთში ქართული ენის დისკრიმინაციის პარალელურად, ხორციელდება აფხაზური ენის მიზანმიმართული განდევნა საგანმანათლებლო თუ საყოფაცხოვრებო სფეროდან და მისი რუსული ენით ჩანაცვლება, ჩვენი საგანმანათლებლო პროგრამების ფარგლებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის დაქვემდებარებულ საგანმანათლებლო დაწესებულებებში ისწავლება აფხაზური ენა, სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ფუნქციონირებს აფხაზური ენის კათედრა, აფხაზურ ენაზე გამოიცემა ლიტერატურული ნაწარმოებები, რომელიც დიდი მოთხოვნილებით სარგებლობს ოკუპირებული აფხაზეთის მოსახლეობაში.

სახელმწიფო ზრუნავს აფხაზური ენის გადარჩენისა და განვითარებისათვის.

25 ოქტომბერს ვალერი არქანიას სახელობის არტ-გალერეაში, აფხაზეთის კულტურისა და ხელოვნების ცენტრის ორგანიზებით, პროექტის „ომი და ქალი“ ფარგლებში, რეჟისორ ირინა ბოკუჩავას ფილმის − „ომის პატარძალი“ − ფრაგმენტის პრეზენტაცია გაიმართა.

საქართველოს შემოქმედებითი კავშირისა და საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს ორგანიზებით, დიმიტრი ჯაიანის სახელობის დარბაზში შოთა რუსთაველისა და გალაკტიონ ტაბიძის პრემიების ლაურეატის, გამორჩეული ხმისა და სათქმელის პოეტის შოთა ნიშნიანიძის 90 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო საღამო გაიმართა. საღამოს მხარდამჭერი იყო აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტრო. აქვე შედგა პრეზენტაცია პოეტის ახალი კრებულისა, რომელშიც მისი აქამდე გამოუქვეყნებელი პოემები შევიდა.